Zakażenie wirusem Epsteina-Barr – wirusowa choroba zakaźna człowieka, mająca postać kliniczną lub subkliniczną z podrażnieniami miejscowymi lub wielonarządowymi. Wirus namnaża się w górnych częściach dróg oddechowych, nabłonku układu pokarmowego oraz tkance limfatycznej GALT. EBV powoduje pojawienie się populacji T-komórkowej i poliklonalną aktywację komórek-B oraz ich dyferencjację na plazmocyty, produkujące przeciwciała afiniczne do wirusa. EBV, będącego czynnikiem etiologicznym takich schorzeń jak mononukleoza zakaźna, chłoniak Burkitta, rak nosogardła.
Wirus Epdsteina-Barr jest powszechnie spotykany, przy czym najczęściej zarażają się nim dzieci; po upływie trzech lat 30-80% z nich staje się nosicielami EBV. W krajach rozwiniętych 85% populacji dorosłych jest seropozytywna odnośnie EBV.
EBV przenosi się przez płyny organizmu, szczególnie przez ślinę, a czasami przez krew lub nasienie. Typowe objawy IM pojawiają się zazwyczaj po 4-6 tygodniach od momentu zakażenia. W laboratoryjnej diagnostyce EBV wykorzystuje się reakcję łańcuchową polimerazy oraz serologiczne metody badań, w tym również test pozwalający na wykrycie przeciwciał heterofilnych oraz oznaczenie przeciwciał specyficznych metodą badania immunoenzymatycznego (ELISA). Ostatnia z metod umożliwia nie tylko ustalenie faktu zakażenia EBV, ale także określenie stadium choroby.
Obecność EBV w komórkach nabłonkowych oraz komórkach-B powoduje intensywną humoralną reakcję immunologiczną, składającą się dużej ilości przeciwciał do antygenów wirusowych. Optymalna kombinacja testów serologicznych w diagnostyce zakażenia wirusem EBV łączy w sobie wykrycie przeciwciał IgG oraz IgM specyficznych do wirusowego antygenu kapsydowego (przeciw-VCA-IgG, przeciw-VCA-IgM) oraz antygenu jądrowego (przeciw-EBNA-IgG). Przeciwciała przeciw-VCA-IgM pojawiają się w organizmie we wczesnym zakażeniu w ciągu 4-12 tygodni. IgG do VCA pojawiają się nieco później, a ich stężenie osiąga maksymalny poziom w początkowym stadium choroby, po czym stopniowo się zmniejsza, jednak utrzymuje się na określonym poziomie do końca życia. Jeżeli przeciwciała do wirusowego antygenu kapsydowego zostaną wykryte, oznacza to, iż człowiek jest podatny na zakażenie EBV.
W okresie ostrej infekcji w organizmie człowieka pojawiają się również przeciwciała do wczesnego antygenu (przeciw-EA-IgG), które zanikają przeważnie po 3-6 miesiącach. Jednak u 20-30% osób zdrowych IgG do antygenu EA są obecne przez całe życie, więc marker diagnostyczny jest mniej informacyjny.
Przeciw-EBNA-IgG produkowane są przez okres od 1 do 6 miesięcy po zakażeniu, ich stężenie utrzymuje się na wysokim poziomie przez dość długi czas, a u większości osób zarażonych przez całe życie. Jednoczesne wykrycie IgG specyficznych do EBNA i VCA świadczy o postinfekcji.
ukryć »
ramintek_